Een actieve handel in dossiers van personen met financiële problemen vindt plaats in Nederland.
Professionals zoals bewindvoerders, die normaal gesproken zouden moeten assisteren, wisselen dossiers onderling uit, waarbij de kosten vaak bij hun cliënten terechtkomen, soms tot wel 1000 euro per keer.
“Personen die reeds in een moeilijke financiële situatie verkeren, worden zo behandeld als een investeringsmogelijkheid.” Momenteel zijn er in Nederland 266.000 mensen onder bewind geplaatst.
Dit impliceert dat zij, vanwege langdurige schulden of bijvoorbeeld mentale aandoeningen zoals dementie, niet in staat zijn om zelf hun financiën te beheren en dat bewindvoerders deze verantwoordelijkheid op zich nemen.
Echter, sommige bewindvoerders kopen en verkopen dossiers van hun cliënten, met grote financiële gevolgen voor de betrokken partijen, zoals blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws.
Bewindvoerders die hun praktijk willen uitbreiden, betalen voor dossiers van collega’s die stoppen of met pensioen gaan.
De bedragen voor deze dossiers variëren van 300 tot 1500 euro. Sociaal bewindvoerder Nelis van Steenhoven luidt de noodklok:
“Ik krijg regelmatig verzoeken om nog enkele dossiers aan te schaffen,” zegt hij. “Personen die reeds weinig middelen hebben, worden zo simpelweg behandeld als een investeringsobject.”
Hoe frequent cliënten geconfronteerd worden met kosten bij de doorverkoop van hun dossier blijft onduidelijk. De Raad voor de rechtspraak rapporteert dat wekelijks tussen de 150 en 230 keer per jaar meerdere dossiers tussen bewindvoerders uitgewisseld worden.
De kosten die daarbij berekend worden, variëren per situatie en zijn afhankelijk van de beoordeling door kantonrechters.
Het kopen van een bewindsdossier is verleidelijk, aangezien bewindvoerders een deel van de gemaakte kosten direct kunnen doorbelasten aan hun cliënten.
Als er een nieuwe cliënt komt, moeten er ‘aanvangskosten’ betaald worden, ter hoogte van 751 euro. De vertrekkende bewindvoerder kan ook nog eens 281 euro vragen voor een ‘eindafrekening’.
Dit totaalbedrag kan dus oplopen tot meer dan 1000 euro, terwijl cliënten meestal niet om een nieuwe bewindvoerder hebben gevraagd.
Volgens sociaal jurist André Moerman, gespecialiseerd in bewindszaken, worden aanvangskosten op een verkeerde manier gebruikt.
“Aanvangskosten zijn bedoeld voor situaties waarin iemand voor het eerst onder bewind komt en er veel werk nodig is om de financiën op orde te brengen,” zegt Moerman.
“Maar als een bewindvoerder met pensioen gaat of door de rechter wordt ontslagen, wordt een bestaand dossier overgedragen en heeft de nieuwe bewindvoerder daar meestal veel minder werk aan.”
Zelfs wanneer bewindvoerders door de rechtbank worden ontslagen wegens wanpraktijken, moeten hun cliënten ‘aanvangskosten’ betalen aan de nieuwe bewindvoerder.
Eerder dit jaar werd bewindvoeringskantoor Stichting Zonder Zorgen in Almelo ontslagen door de kantonrechter wegens ‘onmiskenbaar slecht bewind’.
De 34 cliënten kregen een nieuwe bewindvoerder toegewezen, maar moeten de aanvangskosten van 751 euro zelf betalen, aldus het vonnis.
